Ses bozuklukları Nelerdir?
Çocukluk çağında ses kısıklığı görülme oranı %4 ile 23 arasında değişir ve gırtlak ve ses telinin yapısal ya da fonksiyonel sorunlarına bağlı olarak oluşmaktadır. Okul dönemi çocuklarda ve erkeklerde daha fazla ses sorunu görülür. Ses bozukluğunun aile tarafından tarifi; ses kısıklığı, ses kalitesinde değişim, seste boğukluk, çatallı ses, sesin zayıf olması, ince ve tiz olması ya da seste kalınlaşma şeklindedir.
Çocukluk çağı ses bozuklukları en sık hangi sebeplerle oluşur?
Bu çağdaki ses problemlerinin çoğunluğu; çok sık veya uzun süren ağlamalar, çok yüksek sesle ve bağırarak konuşma, sert konuşma alışkanlıkları gibi hatalı kullanımlardan kaynaklanır. Yanlış ya da kötü kullanım ses tellerinde nodül (her iki ses telinde nasırlaşma), polip (ses telinde tek taraflı et büyümesi), kist, kanama odakları ve hematom oluşmasına yol açabilir.
Bunların dışında mide asit reflüsü, ses telleri ve etraf dokuların enfeksiyonu (larenjit), sistemik hastalıklar (tiroid bezi sorunları gibi), doğuştan olan sebepler (ses telleri arasında perde oluşumu-web, damarsal ses teli tümörleri-hemanjiom, ses teli felçleri-tek taraflı veya çift taraflı), iyi huylu diğer tümörler (papillomatozis gibi) ve fonksiyonel ses bozuklukları (kas gerilim disfonifisi, psikojenik bozukluklar ve puberfoni) da bir gerekçe olabilir.
Çocukluk çağı ses bozuklukları nasıl teşhis edilir?
Ses sorunu olan çocuğa yaklaşım birden çok bölümü ilgilendirir. Bu bölümler; Kulak Burun Boğaz uzmanı başta olmak üzere, konuşma-dil patoloğu, çocuk hastalıkları uzmanı, çocuk psikiyatrisi veya psikoloğu, aile içi bireyler (anne-baba başta olmak üzere) ve gerekirse diğer bölümlerdir (çocuk gastroenterolojisi, çocuk alerji birimleri gibi).
Teşhiste ilk basamak hikaye almaktır. Ses bozukluğu ile ilgili hikaye alınırken mevcut ses durumunun; çocuk üzerindeki sosyal etkisi, çevre ile iletişim sorunları, yaşam kalitesi, kişisel gelişim ve akademik faaliyetler (okul başarısı gibi) ekseninde değerlendirilmesinde fayda vardır. Ses tellerinin Kulak Burun Boğaz hekimi tarafından muayenesi teşhisin hikayeden sonraki ikinci basamağıdır. Burada tespit edilebilecek bir patolojinin varlığı tedaviye yön vermesi açısından önemlidir. Mümkünse çocuğun ses kayıtlarının alınması ve özel bir takım bilgisayar programları vasıtasıyla incelenmesi yine teşhiste yardımcı olacaktır.
KBB muayenesi sırasında ses telleri de dahil muayenenin tamamen normal olduğu bir hasta grubu da mevcuttur. Bu hastalarda anksiyete, depresyon ve kişilik bozuklukları gibi bir takım psikolojik nedenlerin ses kısıklığına yol açabileceği ve tedavi planının bu yönde oluşturulması gerektiği unutulmamalıdır.
